تأثیر کودهای زیستی و شیمیایی نیتروژنه و فسفره بر عملکرد کمی و کیفی آفتابگردان

چکیده کودهای زیستی یکی از منابع مهم تأمین عناصر غذایی در کشاورزی پایدار محسوب می­شوند. به منظور مطالعه­ی اثر کودهای زیستی و مقایسه­ی کارایی آن­ها با کودهای شیمیایی در آفتابگردان، آزمایشی در تابستان 1390 در مزرعه­ای در ایوانغرب به صورت اسپلیت فاکتوریل، در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. فاکتور اصلی شامل چهار سطح کود شیمیایی نیتروژن و فسفر (0، 33، 66 و 100 درصد کود شیمیایی نیتروژن و فسفر مورد نیاز) و فاکتور فرعی شامل کاربرد  کود زیستی نیتروکسین در دوسطح (تلقیح و عدم تلقیح) و  کاربرد کود زیستی فسفات بارور2 در دو سطح (تلقیح و عدم تلقیح) بود. نتایج نشان داد که برهمکنش کود شیمیایی و نیتروکسین بر عملکرد دانه اثر معنی­داری داشت، به طوریکه در سطوح 0، 33 و 66 درصد کود شیمیایی، تلقیح با نیتروکسین به ترتیب باعث افزایش 64/31، 78/9 و 73/5 درصدی در عملکرد دانه نسبت به عدم تلقیح شد اما در سطح 100 درصد کود شیمیایی مورد نیاز، کاربرد نیتروکسین تفاوت معنی­داری از لحاظ این صفت ایجاد نکرد. کاربرد کودهای زیستی و شیمیایی بر عملکرد روغن اثر افزایشی معنی­داری داشتند، به طوریکه بیشترین عملکرد روغن به تیمار مصرف 100 درصد کود شیمیایی مورد نیاز و تلقیح با نیتروکسین تعلق داشت. کاربرد نیتروکسین همچنین باعث افزایش  63/2 درصدی در محتوای روغن دانه آفتابگردان شد. در نهایت با توجه به نتایج حاصله، تلقیح بذر آفتابگردان با کودهای زیستی در تلفیق با کودهای شیمیایی جهت حصول حداکثر عملکرد روغن توصیه می گردد.